پایگاه تحلیلی الوقت - نیروهای یمنی روز جمعه برای دومین بار در یک هفته گذشته موشک بالستیک خود را روانه اسرائیل کردند. شلیکی که باعث به صدا درآمدن آژیر حمله هوایی در چندین منطقه از جمله بیت المقدس، تلآویو و سایر شهرها شد. براساس گزارش کانال ۱۴ اسرائیل، این موشک توانست از سامانه موشکی تاد آمریکایی عبور کند و سامانه موشکی «آرو» توانست آن را هدف قرار دهد. این برای دومین بار است که موشکهای یمن موفق میشوند از سامانه موشکی تاد آمریکایی بگذرند.
اسرائیل پس از دومین حمله موشکی از یمن
حمله موشکی یمن به اسرائیل در عصر جمعه باعث هرج و مرج بسیاری در مناطق اشغالی شد و هزاران اسرائیلی به پناهگاهها شتافتند. گفته شده یک زن اسرائیلی هنگام رفتن به پناهگاهی در منطقه تل آویو، آسیب دیده و زخمی شده است. همچنین فرودگاه بینالمللی بن گوریون شاهد تعلیق موقت ترافیک هوایی بود و شرکت هواپیمایی آلمانی لوفتهانزا و برخی دیگر از آژانسهای هوایی تصمیم گرفتند که تعلیق پروازهای خود به تلآویو را تا ۱۸ مه تمدید کند. سایر شرکتهای هواپیمایی بزرگی که پروازهای خود به تل آویو را به حالت تعلیق درآوردهاند عبارتند از: ایژین ایرلاینز، ایربالتیک، ایر اروپا، ایر فرانس، کیالام، بریتیش ایرویز، ایبریا اکسپرس، آیتیای ایرویز، الاوتی پالش ایرلاینز، رایانایر، ویز ایر و ترانساویا.علاوه بر این، مسابقات فوتبال در فلسطین اشغالی نیز لغو شد.
«ییسرائیل کاتز»، وزیر جنگ اسرائیل، حمله موشکی از یمن را محکوم کرد و متعهد شد که «پاسخی محکم» به عوامل حمله در داخل یمن و هر جای دیگری که امنیت اسرائیل هدف قرار گیرد، داده خواهد شد.
«آویگدور لیبرمن»، رهبر حزب «اسرائیل خانه ما» نیز فرار میلیونها اسرائیلی به پناهگاهها پس از یک سال و هفت ماه از آغاز جنگ غزه را «باورنکردنی» توصیف کرد و آن را نشاندهنده عدم آمادگی کافی برای مقابله با این نوع تهدید دانست.
از سوی دیگر، «یائیر لاپید»، رهبر مخالفان کابینه نتانیاهو گفت: «اسرائیل نمیتواند بنشیند و منتظر بماند تا یک موشک یمن فاجعهای عظیم ایجاد کند یا همچنان اقتصاد را فلج کند.» لاپید گفت بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر، باید بزدلی و تعلل خود را متوقف کند، حملات به زیرساختها و سایتهای پرتاب موشک را تشدید کند و متخصصان موشکی در یمن را هدف قرار دهد.» او افزود: «نتانیاهو باید حملات سایبری به سیستمهای حیاتی یمن را گسترش دهد تا برق، آب، بنادر و فرودگاهها را فلج کند. راههای زیادی برای وارد کردن آسیب جدی به یمن وجود دارد. تنها چیزی که ما نیاز داریم یک دولت مؤثر و نخست وزیری است که از سایه خود نترسد.»
چرا سامانه ضد موشکی آمریکایی شکست خورد؟
عبور موشک یمن از سامانه ضدموشکی تاد آمریکا در اسرائیل برای دومین بار در یک هفته گذشته نشان داد که این سامانه موشکی در عمل قادر به تامین اهداف خود برای حفاظت از اسرائیل نیست. در همین ارتباط نیز سرلشکر «فایز الدویری»، کارشناس نظامی و استراتژیک در گفتگو با الجزیره توضیح داد که سامانه تاد اوج صنعت نظامی آمریکا محسوب میشود و شرکتهای متعددی در آن مشارکت دارند. این سامانه جز پیشرفته ترین سلاح ضدموشکی است و تعداد محدودی از آن تولید و به کشورهای خاص صادر شده است. به گفته الدیویری، یکی از مزایای سامانه موشک تاد این است که کلاهک انفجاری حمل نمیکند، بلکه با انرژی جنبشی کار میکند. یعنی وقتی به موشک یا هدف نزدیک میشود، بهطور خودکار منفجر میشود، زیرا مجهز به حسگرها و رایانهای است که بین هدف واقعی و هدف جعلی تمایز قائل میشود.
براساس گزارش منابع نظامی، رادار تاد بردی معادل 1۰۰۰ کیلومتر دارد، به این معنی که میتواند موشکهای شلیک شده را در فاصله ۱۰۰۰ کیلومتری از محل رادار شناسایی کند و برای انهدام آن فعال شود.
با این حال درباره این که چرا سامانه آمریکایی تاد تا کنون نتوانسته دو موشک شلیک شده از یمن در یک هفته گذشته را هدف قرار دهد، فایز الدویری توضیح داد: «موشکی که گروه انصار الله هفته گذشته به سمت فرودگاه بن گوریون پرتاب کرد، سرعتی معادل ۱۹ ماخ دارد و از تکنیکهای مانور استفاده میکند، در حالی که موشک سامانه تاد به عنوان سلاح ضدموشک سرعتی معادل ۸.۵ ماخ دارد، یعنی موشک یمنی دو برابر ضد موشک آمریکایی سرعت دارد و این رو سامانه تاد در جریان شلیک موشکهای اخیر یمن ناتوان بوده است.»
یمن کوتاه نیامده است
طی یک هفته گذشته، دومین حمله موشکی از یمن به سوی اسرائیل، دو روز پس از ادعای آمریکا مبنی بر توافق با نیروهای یمنی برای توقف حملات موشکی صورت گرفته است. این توافق با تبلیغات بسیاری در رسانههای غربی و آمریکایی روبرو شد و برخی رسانهها مدعی شدند که حملات موشکی یمن متوقف شده است. با این حال حمله موشکی عصر جمعه از یمن به سوی اسرائیل نشان داد که حملات موشکی از یمن همچنان ادامه خواهد داشت و برخلاف برخی ادعاها، توقف حملات موشکی یمن شامل توقف حملات به اهداف اسرائیلی و فلسطین اشغالی نخواهد شد. مقامات انصارالله نیز چنین موضعی را تکرار کرده بودند که حملات به اهداف متعلق به اسرائیل همچنان تا زمان ادامه جنگ غزه، ادامه خواهد داشت.
از سوی دیگر ادامه این حملات نشان از آن دارد که یمن یک بازیگر اصلی و یک طرف تعیین کننده در جنگ غزه است و صهیونیستها نمیتوانند بازیگری به نام یمن را در جنگ غزه نادیده بگیرند.
حملات بی نتیجه
این را نیز باید در نظر داشت که حمله بالستیکی اخیر یمن به سوی اهدافی در اسرائیل درست دو روز پس از آن انجام شد که صهیونیستها ادعای نابودی فرودگاه صنعا را از طریق بمباران مطرح کرده بودند. پیش از آن هم اسرائیل در مقاطعی ادعای حمله به اهدافی در یمن را مطرح کرده بود، اما ادامه حمله از یمن نشان میدهد که عملیاتهای نظامی اسرائیل علیه یمن تا کنون دستاوردی برای تل آویو نداشته است.
در این ارتباط باید توجه داشت که به طور کلی پاسخ به یمن از طرف اسرائیل با چالشهای زیادی روبروست. از آنجا که فاصله بین اسرائیل و یمن حدود ۲۰۰۰ کیلومتر است، عملیات نظامی برای اسرائیل و همچنین برای شریک آن آمریکا تا کنون بسیار دشوار بوده است. «کنستانتین گروند»، رئیس دفتر بنیاد فریدریش ابرت به دویچه وله گفته است که حملات ماههای اخیر به بندر حدیده یمن هزاران تن نفت یمن را نابود کرد، اما این حملات باعث توقف پرتاب موشک از یمن به اسرائیل نشده است. این کارشناس نظامی معتقد است که فاصله جغرافیایی بین یمن و اسرائیل همچنان یک چالش بزرگ برای پاسخ تل آویو به صنعاست. در حالی که جتهای اسرائیلی تنها به چند دقیقه زمان برای رسیدن به اهداف درگیری با حزبالله لبنان، نیاز دارند، رسیدن جنگندههای اسرائیلی به اهدافی در یمن ساعتها طول میکشد. به گفته «آری هایستین»، مشاور امنیتی و «آموس یادلین»، رئیس سابق اطلاعات نظامی ارتش اسرائیل، حمله اسرائیل به یمن به برنامهریزی دقیقی نیاز دارد و بسیار چالشبرانگیز است.
«فابیان هینز»، تحلیلگر نظامی از موسسه بینالمللی مطالعات استراتژیک (IISS) مستقر در لندن نیز در یادداشتی نوشته است: «با وجود برتری نظامی، ایالات متحده و متحدانش توانایی یمنیها برای انجام حملات و تأمین مجدد زرادخانههایشان تضعیف نشده است.» به گفته هینز، یمنیها اکنون موشکهای بسیار قدرتمندی در اختیار دارند و میتوانند آنها را از اعماق یمن شلیک کنند. زمین کوهستانی یمن به پنهان کردن عملیات موشکی از دید دشمن کمک بیشتری میکند و یمنیها به راحتی میتوانند سکوهای موشکی خود در مناطق کوهستانی را پنهان کنند.
مسئله دیگر این است که زیرساختهای ارتباطی یمن بسیار ابتدایی است. بر اساس تحلیلی از اندیشکده یمنی «مرکز مطالعات استراتژیک صنعا»، نیروهای انصارالله از همین واقعیت به نفع خود استفاده میکنند. آنها تا حد زیادی از استفاده از ارتباطات دیجیتال خودداری میکنند و این وضعیت نظارت بر ارتباطات داخلی یمنیها را برای دشمنان آنها دشوار میکند و اسرائیلیها به راحتی نمیتوانند محل استقرار نیروهای نظامی یمن را تشخیص دهند.
«ناخوم شیلوه»، پژوهشگر مرکز مطالعات خاورمیانه و آفریقا (MDC) در دانشگاه تلآویو هم به رسانههای عبری گفته است: « توانایی اسرائیل برای حمله به یمن محدود است.» او افزود: «جمعیت فقیر و اقتصاد توسعه نیافته یمن، اهداف ناچیز و کم اهمیتی برای اسرائیل هستند و حمله به مردم غیرنظامی در یمن دستاوردی برای تل آویو نخواهد داشت.»
برخی رسانههای عبری نیز گزینه نبرد زمینی اسرائیل علیه نیروهای یمنی را مطرح کردهاند، اما همزمان نتیجه گیری کردهاند که با توجه به نبرد نظامی ناموفق ائتلاف بینالمللی به رهبری عربستان سعودی علیه یمن بین سالهای ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۳، گزینه حمله زمینی به سختی میتواند توجیه پذیر باشد. به گفته «کنستانتین گروند»، چند سال پیش، ائتلاف به رهبری عربستان سعودی «قادر به شکستن مواضع دفاعی انصارالله در کوههای یمن نشد و در شرایط فعلی حمله زمینی اسرائیل به یمن یک ماموریت انتحاری برای تل آویو خواهد بود که میتواند به روشی مشابه دخالت جامعه بینالمللی در افغانستان منجر شود.»